Θεματική 2 8 διαφορετικά είδη ρύπανσης
Όπως έχουμε δει στο προηγούμενο Θεματική, η ρύπανση είναι ένα φαινόμενο με τοπικές αλλά και παγκόσμιες διαστάσεις. Είναι τοπικό επειδή προκαλείται από ανθρώπινες δραστηριότητες που πραγματοποιούνται σε μια συγκεκριμένη περιοχή· την ίδια στιγμή, όμως, είναι και ένα παγκόσμιο φαινόμενο, αφού επηρεάζει όλο τον πλανήτη με επιπτώσεις σε παγκόσμια κλίμακα, όπως είναι το φαινόμενο του θερμοκηπίου και η κλιματική αλλαγή. Πιο κάτω, θα εξετάσουμε οκτώ είδη ρύπανσης.
- Ατμοσφαιρική ρύπανση
Όταν σκεφτόμαστε για τη ρύπανση, μας έρχονται αμέσως στο μυαλό εικόνες πόλεων πνιγμένες στην κίνηση και βυθισμένες σε ένα στρώμα νέφους (που προκαλείται από τα καυσαέρια των αυτοκινήτων μας). Οι κύριες πηγές ατμοσφαιρικής ρύπανσης είναι η σκόνη και οι κατασκευές (45%), η καύση αποβλήτων (17%), οι μεταφορές (14%), οι ντιζελογεννήτριες (9%), οι βιομηχανίες (8%) και η οικιακή μαγειρική (7%).
- Ρύπανση του εδάφους
Η γη, το έδαφος, είναι από τη φύση της ευάλωτη σε όλους τους ρύπους και οι ζημιές που μπορεί να υποστεί μπορεί να είναι ανεπανόρθωτες. Η ρύπανση του εδάφους μπορεί να προκληθεί από διαρροή λυμάτων από βιομηχανικές εγκαταστάσεις ή υπονόμους, διαρροή και ταφή μη βιοδιασπώμενων αποβλήτων, μόλυνση από φυτοφάρμακα, λιπάσματα και άλλες τοξικές χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται λανθασμένα σε αγροτικές και κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις, και από απόρριψη και λανθασμένη διάθεση οικιακών αποβλήτων. Ένα μολυσμένο έδαφος είναι ένα έδαφος που πεθαίνει. Η προοδευτική ξήρανση και ερημοποίηση γόνιμων περιοχών, οι οποίες γίνονται αφιλόξενες με την απώλεια φυσικών οικοτόπων για τους ζωντανούς οργανισμούς (συμπεριλαμβανομένου του ανθρώπου), συνιστούν τον μεγαλύτερο μακροπρόθεσμο κίνδυνο.
Source: https://commons.wikimedia.org/
- Ρύπανση των υδάτων και το πρόβλημα με τα πλαστικά
Η ρύπανση των υδάτων μπορεί να είναι χημικής, φυσικής ή μικροβιολογικής προέλευσης και οι συνέπειές της μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο την υγεία της χλωρίδας και πανίδας, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων, βλάπτοντας τα οικοσυστήματα και τα αποΘεματικήτα νερού για χρήση σε τρόφιμα. Υπάρχουν δύο κύριες διαδρομές μέσω των οποίων οι ρύποι φτάνουν στα ύδατα: άμεσες και έμμεσες. Η άμεση ρύπανση συμβαίνει όταν οι ρυπογόνες ουσίες χύνονται απευθείας σε υδάτινα ρεύματα χωρίς καμία επεξεργασία καθαρισμού. Η έμμεση ρύπανση, από την άλλη, συμβαίνει όταν οι ρύποι φτάνουν σε υδάτινες οδούς μέσω του αέρα και του εδάφους. Η ρύπανση από πλαστικά απόβλητα είναι ένα πρόβλημα που αποκτά όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις για τους ωκεανούς, τις θάλασσες και τα ποτάμια. Το πρόβλημα με το πλαστικό είναι ότι δεν είναι βιοδιασπώμενο. Όταν εισαχθεί στο περιβάλλον, παραμένει εκεί για εκατοντάδες χρόνια.
Source: https://commons.wikimedia.org/
- Ηχορύπανση
Υποτιμημένη, αλλά εξίσου επιζήμια για την υγεία μας, η ηχορύπανση είναι χαρακτηριστικό των πυκνοκατοικημένων κέντρων. Οι πηγές ηχορύπανσης περιλαμβάνουν τα αεροδρόμια, την κίνηση στους δρόμους, τους σιδηρόδρομους, τη νυχτερινή ζωή, τις μονάδες και εγκαταστάσεις παραγωγής, τα εργοτάξια οδικών έργων. Αυτό το είδος ρύπανσης, ειδικά όταν είναι μόνιμο, μπορεί να προκαλέσει σοβαρές βλάβες στην υγεία, όχι μόνο στην ακοή. Ο θόρυβος είναι ένας σημαντικός παράγοντας «άγχους».
- Ραδιοενεργός ρύπανση
Η πυρηνική ακτινοβολία, η οποία καταστρέφει το κυτταρικό DNA των ζωντανών οργανισμών προκαλώντας σοβαρές ασθένειες, ή ακόμη και πρόωρο θάνατο, είναι περιορισμένη σε σύγκριση με άλλους τύπους ρύπανσης. Σε κάθε περίπτωση, οι κύριες αιτίες και πηγές ραδιενεργού ρύπανσης είναι τα ατυχήματα σε θερμοπυρηνικούς σταθμούς παλαιάς γενιάς (αυτό συνέβηκε με το πυρηνικό ατύχημα του Τσερνομπίλ το 1986), όπου έχουμε απελευθέρωση ραδιενεργού υλικού στο περιβάλλον, η ακατάλληλη ή ανεπαρκής απόρριψη ραδιενεργών αποβλήτων, η εξόρυξη και επεξεργασία ουρανίου, αλλά και στρατιωτικά πειράματα με πυρηνικά όπλα.
- Θερμική ρύπανση
Όταν κάνουμε λόγο για θερμική ρύπανση, στην πράξη αναφερόμαστε στην υπερθέρμανση του πλανήτη. Έχει να κάνει με ορισμένα είδη ρύπανσης που έχουμε ήδη δει. Μεταξύ των πηγών θερμικής ρύπανσης είναι η θέρμανση των σπιτιών και των βιομηχανιών, η αποψίλωση των δασών και η αποξήρανση του εδάφους, η αστικοποίηση, οι σταθμοί παραγωγής ενέργειας, η ατμοσφαιρική ρύπανση και το φαινόμενο του θερμοκηπίου (κατά το οποίο μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα και σωματίδια αιθαλομίχλης «παγιδεύουν» τη θερμότητα). Η θερμική ρύπανση αλλάζει το κλίμα σε μόνιμη βάση, προκαλώντας δυνητικά καταστροφικές επιπτώσεις σε πολλά οικοσυστήματα, μεταξύ των οποίων είναι η τήξη του πάγου στους πόλους και η επακόλουθη αύξηση της στάθμης των υδάτων.
- Φωτορύπανση
Ένα άλλο είδος ρύπανσης η φωτορύπανση, η οποία το καθιστά δύσκολο να δούμε τα αστέρια στον νυχτερινό ουρανό. Πηγές φωτορύπανσης είναι ο αστικός φωτισμός των δρόμων, οι φωτεινές πινακίδες και τα φώτα στο εσωτερικό των καταστημάτων που μένουν συνεχώς ανοιχτά, οι μεγάλες αθλητικές ή ψυχαγωγικές εκδηλώσεις σε στάδια και υπαίθρια γήπεδα και τα εργοστάσια που λειτουργούν συνεχώς. Η φωτορύπανση έχει αρνητικές επιπτώσεις στους κιρκαδικούς ρυθμούς του ανθρώπου, οι οποίοι είναι αυτοί που ρυθμίζουν τη φυσική εναλλαγή μεταξύ του ύπνου και της εγρήγορσης και οι οποίοι εξαρτώνται από το φως. Εάν το σκοτάδι δεν έρθει ποτέ, κινδυνεύουμε από αϋπνία και συνακόλουθες διαταραχές της διάθεσης.
- Ηλεκτρομαγνητική ρύπανση
Κλείνουμε με ένα είδος ρύπανσης που εξακολουθεί να είναι κάπως υποτιμημένο, αλλά σίγουρα αξίζει να ληφθεί υπόψη: ηλεκτρομαγνητική ρύπανση. Αναφέρεται στις επιπτώσεις στο ανθρώπινο σώμα και στο περιβάλλον οι οποίες προκαλούνται από μαγνητικά πεδία που δημιουργούνται από πηγές που βρίσκονται παντού στον σύγχρονο τεχνολογικό μας κόσμο, όπως: κεραίες για κινητά τηλέφωνα, ασύρματα οικιακά και επιχειρηματικά συστήματα και ασύρματη διαδικτυακή κάλυψη μεγάλων αστικών περιοχών, μαγνητικά πεδία κινητών τηλεφώνων, έξυπνα τηλέφωνα και τάμπλετ που μένουν πάντα σε λειτουργία. Δεν είναι ακόμη σαφές ποιες συνέπειες μπορεί να έχουν αυτές οι συσκευές στην υγεία, ωστόσο συνίσταται προσοχή.
Πόσους διαφορετικούς τρόπους μπορείτε να σκεφτείτε για μείωση της ρύπανσης στην καθημερινότητά σας; Παρακολουθήστε αυτό το σύντομο βίντεο που εξηγεί πώς οι καθημερινές μας συνήθειες επηρεάζουν τη ρύπανση του περιβάλλοντος.
Αφού παρακολουθήσετε το βίντεο,
Φτιάξτε μια λίστα με πιθανές μικροαλλαγές στην καθημερινή σας ζωή, με στόχο τη μείωση της ρύπανσης.
