Για πολλά αγαθά που κυκλοφορούν στην αγορά, η περίοδος μετά την οποία οι ποσότητες που πωλούνται μειώνονται κατά το ήμισυ (η διάρκεια του λεγόμενου «κύκλου ζωής του προϊόντος») έχει υποστεί σημαντική μείωση τις τελευταίες δεκαετίες, καταλήγοντας από τα 20 χρόνια, που ήταν το σύνηθες τη δεκαετία του 1960, στα 5 χρόνια τη δεκαετία του 1990. Αυτή η φθίνουσα τάση εξακολουθεί να ισχύει. Αυτό σημαίνει, για να δώσουμε ένα παράδειγμα, ότι στο παρελθόν αλλάζαμε αυτοκίνητο κάθε 8 ή 10 χρόνια, ενώ σήμερα τείνουμε να αγοράζουμε καινούριο αυτοκίνητο κάθε 4 ή 5 χρόνια.
Τα απόβλητα μπορούν να έχουν, στο σύνολό τους ή εν μέρει, χαρακτηριστικά που τα καθιστούν κατάλληλα για επαναχρησιμοποίηση ή ανακύκλωση αφού υποστούν επεξεργασία για από απομάκρυνση ξένων υλικών, τροποποίηση των ποιοτικών τους χαρακτηριστικών ή αποκατάσταση της λειτουργικότητάς τους. Δείτε την Ενότητα 3 αυτού του μαθήματος για την επαναχρησιμοποίηση, την ανακύκλωση και την ανακατασκευή.
Η περίπτωση των αποβλήτων ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού (ΑΗΗΕ) περιγράφει μια παρόμοια κατάσταση. Στις βιομηχανοποιημένες χώρες, η αντικατάσταση ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού δεν γίνεται για λειτουργικούς λόγους, αλλά για να εισάγονται διαρκώς στην αγορά νέα μοντέλα, ικανά για ολοένα και καλύτερες και πιο ελκυστικές επιδόσεις. Πολύ πιθανόν αυτό ακριβώς να ισχύει και για το τελευταίο σας κινητό τηλέφωνο, σωστά; Στην πραγματικότητα, παράγουμε πολύ περισσότερα απόβλητα (και πιο επικίνδυνα) από ό,τι στο παρελθόν.
Ήδη το 2016, παραγάγαμε περισσότερα από 2,01 δισεκατομμύρια τόνους αποβλήτων παγκόσμια· ωστόσο, με την αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού και της αστικοποίησης, αναμένεται έως το 2050 να παράγουμε 3,4 δισεκατομμύρια τόνους αποβλήτων (εκτίμηση της Παγκόσμιας Τράπεζας). Αν και αντιπροσωπεύουν μόνο το ένα έκτο (16%) του παγκόσμιου πληθυσμού, οι χώρες υψηλού εισοδήματος παράγουν, μαζί, περισσότερο από το ένα τρίτο (34%) των παγκόσμιων αποβλήτων.
Εν ολίγοις, παράγουμε τεράστιες ποσότητες αποβλήτων που πρέπει να διαχειριστούμε. Για τον λόγο αυτό, είναι απαραίτητη η εφαρμογή μιας αποτελεσματικής διαδικασίας διαχείρισης αποβλήτων.
Ελέγξτε ποιος ήταν ο κύκλος ζωής κάποιων από τα προϊόντα σας τα τελευταία 10 χρόνια (του αυτοκινήτου, του κινητού σας τηλεφώνου, του υπολογιστή σας, κ.λπ.). Παρατηρείτε κάποια μείωση;